Vào hôm thứ 7 vừa rồi, tàu tự hành Opportunity của NASA đã ăn mừng cột mốc 5000 ngày làm việc trên sao Hỏa. Đây là một cộc mốc quan trọng và đầy bất ngờ đối với chiếc tàu tự hành này, vượt rất xa con số kỳ vọng trước đây của các nhà khoa học vốn chỉ là 90 ngày. Opportunity hiện là một trong 2 tàu tự hành đang hoạt động trên hành tinh đỏ, chiếc còn lại là tàu Curiosity cũng nổi tiếng không kém.
Opportunity được phóng lên bằng tên lửa Delta II vào 7/7/2003 cùng với một chiếc tàu anh em sinh đôi khác mang tên Spirit. Cả 2 đều hạ cánh xuống sao Hỏa sau khi tách ra vào tháng 1/2004 và cùng hoạt động ở 2 mặt của hành tinh này. Vào ngày 25/1, Opportunity đã hạ cánh xuống sao Hỏa và được đánh dấu là Sol 1 – ngày sao Hỏa đầu tiên của tàu. Từ Sol được dùng để diễn tả “ngày Mặt Trời”, có nghĩa là khoảng thời gian một hành tinh xoay một vòng quanh trục của nó. Về cơ bản thì một ngày trên sao Hỏa cũng gần bằng một ngày của Trái Đất, chỉ khác là dài hơn 40 phút.
Theo kế hoạch ban đầu của NASA thì Opportunity và Spirit chỉ hoạt động được 90 sol trên sao Hỏa bởi nhóm thiết kế không nghĩ rằng nó có thể chống chịu được qua mùa đông đầu tiên trên hành tinh này vốn dài gần gấp đôi so với mùa đông Trái Đất. Cả 2 đều đáp xuống nam bán cầu nên không nhận được nhiều ánh sáng Mặt Trời vào mùa đông nên NASA không nghĩ rằng nó có đủ năng lượng để hoạt động qua khoảng thời gian này. Tuy nhiên, sau đó họ tìm được cách nghiêng tàu về hướng Bắc, chỉ các tấm năng lượng về phía Mặt Trời vốn xuất hiện trên bầu trời theo hướng Bắc của hành tinh này trong mùa đông. Chiếc lược này đã giúp bộ đôi tàu tự hành vượt quá thời gian hoạt động dự định ban đầu.
Tới màu đông thứ 4 vào 2009, Spirit bị kẹt vào trong cát và không thể hoạt động được nữa. Trong khi đó Opportunity vẫn tiếp tục hoạt động và đã sống được qua mùa đông thứ 8 trên sao Hỏa. Sau 5000 ngày hoạt động, tàu đã di chuyển được hơn 45 km tính từ địa điểm hạ cánh đầu tiên và tất nhiên đã gởi về nhiều phát hiện lớn về hành tinh này, thí dụ như dấu vết của nước trên bề mặt và bên dưới sao Hỏa khi xưa. Hiện Opportunity đang tiếp tục khám phá khu vực rãnh nông mang tên Perseverance Valley nhằm giúp các nhà khoa học có thể xác định được quá trình biến đổi địa chất hình thành nên khu vực này.
