Nhật báo Les Echos (28/11/2017) có bài về cuộc chinh phục không gian với câu hỏi hình ảnh thú vị : “Liệu robot có đuổi con người ra khỏi không gian ?”
Trong khi tiến bộ khoa học công nghệ tiến nhanh đến chóng mặt như ngày nay, các robot ngày càng trở nên tinh xảo, tự chủ, liệu con người có còn vai trò gì trong cuộc chinh phục vũ trụ ? Đây cũng là vấn đề được đặt ra tại cuộc hội thảo của Viện Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) hôm Chủ Nhật 26/11 vừa rồi với chủ đề “Còn gì để khám phá ?”.
Theo Les Echos, trong cuộc chinh phục vũ trụ, “con người hay robot” không phải là một câu hỏi mới. Nó vẫn luôn được đặt ra, nhưng ngày càng được quan tâm. Theo nhà vật lý thiên văn Sylvestre Maurice, phụ trách phần trang bị cho tàu đổ bộ nghiên cứu sao Hỏa nổi tiếng Curiosity của NASA, thì “cả hai yếu tố bổ trợ cho nhau, chúng ta vẫn cần cả con người và robot”.
Les Echos viết:
Những bước đi đầu tiên của Neil Armstrong trên mặt trăng là một minh họa rõ nét. Trước Armstrong và 11 người khác lui tới mặt trăng từ 1969 đến 1972, Mỹ và Nga đã mở đường bằng hàng loạt các chuyến bay không người lên cung trăng. Không có các máy thăm dò Lunar Orbiter hay Surveyor thu thập dữ liệu thông tin về mặt trăng, thì chuyến đáp xuống mặt Trăng của tàu Appollo chắc chắn sẽ không có.
Tuy nhiên, có một vấn đề đặt ra là làm các thực nghiệm khoa học qua máy móc từ những nơi xa xôi như sao Hỏa cũng có giới hạn nhất định. Ở khía cạnh này, con người mới là công cụ tốt nhất.
Nhà khoa học Sylvestre Maurice lý giải:
Các mẫu đất trên mặt Trăng được các các máy thăm dò Luna của Liên Xô mang về một cách máy móc. Không phải ngẫu nhiên mà các mẫu tốt nhất mà chúng ta có được chính lại là do bàn tay con người lựa chọn… đó là những mẫu của nhà địa chất học Harrison Schmitt trên con tàu Apollo 17
Mặt khác, Les Echos lý giải vai trò của con người trong công cuộc chinh phục vũ trụ còn mang ý nghĩa chính trị. Những chuyến bay hỗn hợp các phi hành gia nhiều nước, Trạm Không gian Quốc tế ISS đã góp phần làm hòa dịu quan hệ đông-tây.
Bài viết cho rằng, đúng là đưa người vào vũ trụ rất tốn kém. Một chuyến bay có người đắt tiền và phức tạp hơn rất nhiều chuyến bay không người. Nhưng trái lại các chuyến bay có người thu hút sự quan tâm và phấn khích của công chúng nhiều hơn chuyến bay đơn thuần của máy móc. Tuy nhiên, với những cuộc chinh phục nơi xa thẳm như sao Hỏa thì một chuyến bay có người là chưa thể có được. Trước mắt vẫn robot vẫn đóng vai trò chính để giúp con người khám phá những vô số những trở ngại trên con đường rất dài đó.
Con người khó lặp lại được kỳ tích đầu tiên
Les Echos còn đặt ra vấn đề khá thú vị khác: Máy tính dùng cho con tàu Apollo chạy chậm hơn so với chiếc máy tính xách tay của chúng ta hiện nay 100 nghìn lần. Một câu hỏi được đặt ra là với thiết bị thô sơ mà người Mỹ đã làm thành công năm 1969, liệu chúng ta sẽ có khả năng làm lại trong năm 2017 hay không ? Đáng ngạc nhiên câu trả lời là không, theo ông Sylvestre Maurice. Vị chuyên gia này cho rằng việc đưa người lên mặt trăng hay sao Hỏa cần phải hội đủ những yếu tố thuận lợi như : Kiến thức chuyên môn của con người, nhà máy, quyết tâm chính trị, ngân sách. Các yếu tố này giờ đây không hội đủ.
